Hiện nay, ngành Thuế đã triển khai hóa đơn điện tử (HĐĐT) trên phạm vi toàn quốc. Hệ thống HĐĐT lưu vết toàn bộ dữ liệu của người mua, người bán nên trường hợp người mua, người bán có hành vi mua, bán hóa đơn không hợp pháp sẽ bị phát hiện và xử lý theo quy định của pháp luật.

Việc phát hiện hành vi mua, bán hóa đơn không hợp pháp rất cần sự vào cuộc đồng bộ của các cơ quan chức năng và toàn xã hội

Triển khai các giải pháp công nghệ thông tin

Để phát hiện sớm các trường hợp mua bán hóa đơn không hợp pháp, ngành Thuế đã đẩy mạnh công tác quản lý hóa đơn dựa trên kết quả phân tích rủi ro theo các tiêu chí đánh giá để xác định người nộp thuế (NNT) có rủi ro cao là NNT có nhiều dấu hiệu nghi ngờ gian lận trong sử dụng hóa đơn để đưa vào kiểm tra, thanh tra.

Song song với đó, công tác tăng cường công tác đối chiếu thông tin giữa dữ liệu NNT tại hồ sơ khai thuế và dữ liệu HĐĐT mà NNT đã khởi tạo và gửi cơ quan thuế, để đưa ra danh sách NNT có sự sai lệch giữa hồ sơ và dữ liệu, đảm bảo doanh nghiệp (DN) khai đúng, đủ, không trì hoãn thời gian nộp thuế.

Đồng thời, trên cơ sở hệ thống dữ liệu lớn (big data), các đơn vị chức năng thuộc Tổng cục Thuế thực hiện các chức năng kiểm soát thông tin HĐĐT, kiểm tra các dấu hiệu cảnh báo sớm giúp đưa ra các trường hợp cần giám sát, kiểm tra thường xuyên tiến tới phòng ngừa từ sớm, từ xa việc xuất khống HĐĐT.

Trên cơ sở kết quả rà soát, cơ quan thuế sẽ có cảnh báo tới NNT về sự bất thường hoặc đột biến so với hoạt động kinh doanh thông thường, trong việc sử dụng hóa đơn ngay khi NNT thực hiện xuất hóa đơn. Việc này sẽ được thực hiện theo ngày để ngăn chặn cảnh báo việc xuất hóa đơn của NNT có dấu hiệu rủi ro.

Bên cạnh những giải pháp triển khai đồng bộ trong thời gian vừa qua, Tổng cục Thuế tiếp tục đẩy mạnh nghiên cứu, áp dụng công nghệ xử lý dữ liệu lớn, công nghệ trí tuệ nhân tạo vào thực hiện phân tích dữ liệu HĐĐT với các nội dung như: Xử lý ngôn ngữ tự nhiên, học máy, thống kê nhận biết tên hàng hóa, dịch vụ; Xác định giá trị hàng hóa bất thường; Xác định chuỗi mua bán giữa các DN giúp Trung tâm phân tích dữ liệu HĐĐT có thể phát hiện ra những trường hợp gian lận, nghi ngờ mua bán hóa đơn với xâu chuỗi nhiều DN tham gia.

Tăng cường phối hợp với cơ quan chức năng xử lý vi phạm về hóa đơn

Để triển khai hiệu quả chỉ đạo của Bộ Tài chính tại số 01/CĐ-BTC ngày 12/04/2023 về việc tăng cường công tác quản lý, giám sát việc phát hành, sử dụng HĐĐT, Tổng cục Thuế đã ban hành Chỉ thị số 01/CT-TCT ngày 11/4/2023 chỉ đạo các Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tăng cường các biện pháp rà soát, kiểm tra hoá đơn nhằm ngăn chặn gian lận trong việc sử dụng hoá đơn. Công điện

Theo đó, Cục Thuế các địa phương đã và đang tập trung đẩy mạnh tháng cao điểm phòng, chống các tổ chức, cá nhân mua, bán hóa đơn không hợp pháp, gian lận hoàn thuế. Trong tháng cao điểm, đồng loạt cơ quan thuế các cấp ra quân, quyết liệt hơn nữa trong đấu tranh, xử lý hành vi gian lận về thuế, về mua bán và sử dụng hoá đơn không hợp pháp.

Hiện nay, ngành Thuế tiếp tục rà soát đối với các cá nhân, tổ chức có mua hóa đơn để kê khai khấu trừ thuế GTGT, hoàn thuế, hợp thức hóa hàng hóa trôi nổi, giảm chi phí tính thuế TNDN,… để phối hợp với các cơ quan bảo vệ pháp luật thực hiện xử lý nghiêm minh, kịp thời theo quy định của pháp luật.

Đồng thời tuyên truyền, phổ biến đến người dân, DN chính sách pháp luật về thuế, về hoá đơn và đưa ra những nhận diện về hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp để hợp thức kê khai thuế sẽ bị phạt về hành vi trốn thuế và truy cứu trách nhiệm hình sự. Đối với hành vi bán hóa đơn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ Luật hình sự.

Trong thời gian tới, trên cơ sở kết quả phối hợp điều tra, xác minh, cơ quan thuế các cấp sẽ công khai thông tin tổ chức, cá nhân có hành vi mua, bán hóa đơn đã bị cơ quan Công an khởi tố để cho người dân, DN biết, góp phần cảnh báo, răn đe các đối tượng đã và đang có ý định vi phạm pháp luật về hóa đơn.

(Phòng CNTT, Trích từ nguồn website Tổng cục Thuế Việt Nam)